منظومه شمسی چیست و چه سیاره هایی داخل آن وجود دارد ؟
0
منظومهٔ شمسی یا سامانهٔ خورشیدی[۶] سامانه‌ای گرانشی است که دربرگیرندهٔ یک ستاره به نام خورشید و شماری اجرام آسمانی دیگر است که در مدارهایی مستقیم یا غیرمستقیم پیرامون آن ستاره می‌گردند.
سامانهٔ خورشیدی از انفجار یک اَبَرنواَختر و فروریزش یک اَبرِ ملکولی چرخان پدید آمد و هویت آن در دوران رنسانس (نوزایش) و با مشاهدات افرادی از جمله گالیلئو گالیله دوباره مطرح و شواهد انکارناپذیر آن بر پایهٔ محاسبات او ارائه‌شد. این منظومه در بازوی شکارچی، کهکشان راه شیری واقع‌شده و در فاصلهٔ ۲۶٬۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشانی در کنارهٔ کهکشان خود قرار دارد. خورشید بیش از ۹۹٫۸ درصد جرم سامانهٔ خورشیدی را تشکیل می‌دهد و سرچشمهٔ انرژی بسیار از جمله گرما و نور است. این ستاره یک ستارهٔ نوع جی رشتهٔ اصلی و عضوی از تودهٔ ستارگان نخستین است. مانایی منظومهٔ شمسی به مانایی خورشید وابسته است.[۷]
منظومهٔ شمسی دارای هشت سیاره (تیر یا عطارد، ناهید یا زهره، زمین، بهرام یا مریخ، هرمز یا مشتری، کیوان یا زحل، اورانوس و نپتون) و پنج سیارهٔ کوتولهٔ تاکنون شناخته‌شده (سرس، پلوتون، هائومیا، ماکی‌ماکی و اریس) است. چهار سیارهٔ نخست، سیاره‌های درونی یا زمین‌سان هستند و بیشتر از سنگ ساخته شده‌اند. از چهار سیارهٔ دیگر یا سیاره‌های بیرونی، مشتری و زحل غول‌های گازی هستند و بیشتر از گازهای هیدروژن و هلیوم ساخته شده‌اند و اورانوس و نپتون غول‌های یخی هستند. افزون‌بر این اجرام، منظومهٔ شمسی دربرگیرندهٔ اجرام دیگری از جمله قمرها، سیارک‌ها، شهاب‌واره‌ها، شهاب‌ها، شهاب‌سنگ‌ها و دنباله‌دارهاست. سامانهٔ خورشیدی همچنین دارای مناطق خاصی از جمله کمربند سیارک‌ها، کمربند کویپر و دیسک پراکنده (سامانه خورشیدی) است.
ماده‌ای رقیق و نافشرده (با چگالی بسیار کم) به‌نام محیط میان‌سیاره‌ای در فاصلهٔ میان سیارات و اجسام دیگر وجود دارد. اجزای سازندهٔ محیط میان‌سیاره‌ای را هیدروژن خنثی و غیر یونیزه‌شده، گاز پلاسما، پرتوهای کیهانی و ذرات گرد و غبار تشکیل می‌دهند. در واقع این پنداشت که فضا یک خلأ کامل است، نادرست است و مواد محیط میان‌سیاره‌ای در فضا وجود دارد. سدنا ۹۰۳۷۷ دورترین جسم کشف‌شده در منظومهٔ شمسی است که اوج آن ۱٬۰۰۰ واحد نجومی است و تناوب مداری آن ۱۰٬۵۰۰ سال به طول می‌انجامد. ابری کروی‌شکل و بزرگ به نام ابر اورت منظومهٔ شمسی را دربرگرفته که دامنهٔ آن از ۲٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰ واحد نجومی دورتر از خورشید آغاز می‌شود و به گستردگی ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ واحد نجومی دورتر از خورشید ادامه می‌یابد. گسترش مرزهای منظومهٔ شمسی تا جایی‌است که دیگر تحت تأثیر خورشید (نفوذ نور خورشید، گرانش خورشیدی، میدان مغناطیسی خورشید و بادهای خورشیدی) نیست. هلیوپاز مرز میان محیط میان‌سیاره‌ای و فضای میان‌ستاره‌ای است. هلیوپاز به عنوان مرز بیرونی منظومهٔ شمسی در نظر گرفته شده و برآورد می‌شود که میان ۱۱۰ تا ۱۷۰ واحد نجومی از خورشید دورتر است.
تاریخ ایجاد : ۱۰ اسفند ۱۴۰۳